Σάββατο 18 Αυγούστου 2007

ΒΙΒΛΙΑ ΚΑΙ ΠΑΛΙ ΒΙΒΛΙΑ







Ευκαιρία να μιλήσω λίγο για τα τρία τελευταία βιβλία που διάβασα μέσα στον Αύγουστο. Ανάμεικτα συναισθήματα, αλλά και κάποιες εκπλήξεις. Ας τα δούμε όμως αναλυτικότερα.
1) Εγχειρίδιο του καλού ταξιδιώτη- Αγορίτσα Μπακοδήμου, εκδ. Λιβάνη.
Δυσκολεύτηκα να κατατάξω το βιβλιάράκι αυτό. Να το πεις αφήγημα, πεζό ποίημα, ημερολόγιο; Τελικά καταλήγω να το βαφτίσω εκμυστήρευση. Γιατί έχει κάτι το τόσο προσωπικό, που ξεπερνάει τα όρια της ιδιοσυστασίας και γίνεται οικουμενικό μυστικό. Η συγγραφέας παρουσιάζει στιγμιότυπα, εικόνες και συνθήκες των πολλών ταξιδιών της, όχι όμως υπό την οπτική γωνία του τουρίστα, αλλά αυτή του ποιητή, του φαντάσματος του ποιητή θα έλεγα. Απομονώνει το χρόνο, παγώνει τις εικόνες, τις επεξεργάζεται με διεισδυτικό βλέμμα, τις αφήνει να την γεμίσουν και μας τις επιστρέφει με όλο τους τους το άρωμα , τη νοσταλγία και την εύθραυστη διαφάνεια τους. Και αυτό την ίδια ώρα που παλεύει τη σχέση πάθους που έχει με τον διαβρωτικό χρόνο, αυτόν που κιτρινίζει τις φωτογραφίες και τις ψυχές μας. Τελικά τα τοπία και οι άνθρωποι που τα στολίζουν γίνονται η αφορμή για την αναγκαία ψυχική κατάδυση, εκεί όπου αποθηκεύονται όλοι οι θησαυροί του ταξιδιού, στον πραγματικό κόσμο του ταξιδιώτη, αυτόν που κρύβει μέσα του και τον επισκέπτεται κάθε φορά σαν να ήταν η πρώτη φορά. Εντύπωση μου έκανε και ο ερωτισμός που αποκτά το ταξίδι μέσα από την ματιά της Μπακοδήμου. Ένας υφέρποντας ερωτισμός που μένει πάντα στο παρασκήνιο, μα που δεν χάνει την ευκαιρία να πρωταγωνιστεί, με ή χωρίς εραστές. Εν τέλει ο ερωτισμός του ταξιδιού αγνός, πλήρης και αμόλυντος. Ένα βιβλίο που με άγγιξε και το οποίο συνιστώ ανεπιφύλακτα. Είναι ένα πραγματικό ταξίδεμα, σε βαθμό που να πιστεύεις ότι κάπου τα έχεις ζήσει και περιγράψει κι εσύ όλα αυτά. Ίσως σε ένα μελλοντικό σου ταξίδι...

2)Ελληνικά Εγκλήματα- Διάφοροι συγγραφείς, εκδ. Καστανιώτη.
Έγινε μια προσπάθεια μίμησης του αντίστοιχου ιταλικού βιβλίου που αποτέλεσε και το πρότυπο. Τα ιταλικά Εγκλήματα τα αγόρασα σήμερα και δεν έχω προλάβει να τα διαβάσω. Φοβάμαι ότι πρόκειται για πολύ καλύτερο ανάγνωσμα από το ελληνικό. Όπως και να έχει ο Καστανιώτης μάζεψε 10 έλληνες συγγραφείς του αστυνομικού και τους ανέθεσε να γράψουν από ένα διήγημα. Δεν ξέρω ποιά ήταν η κατεύθυνση των διηγημάτων αυτών, ούτε και αν υπήρχε τέτοια. Αυτό που αποκόμισα ήταν βιαστικά γραμμένες αστυνομικές ιστοριούλες με υποτυπώδη πλοκή, ή και χωρίς πλοκή, με χάρτινους ήρωες, με έλλειψη πρωτοτυπίας, ενίοτε και με έλλειψη λογοτεχνίας. Υποψιάζομαι ότι θα δεχτώ επιθέσεις γι'αυτά μου τα σχόλια, αλλά το political correct δεν ήταν ποτέ το φόρτε μου. Ήταν ένα πολλά υποσχόμενο βιβλίο, που κατέληξε σε πλήρη αναγνωστική αποτυχία. Από το ναυάγιο -για τα δικά μου πάντα γούστα- κατάφεραν να σωθούν μόνο δύο ιστορίες, για διαφορετικούς λόγους η καθεμιά. Η πρώτη ήταν αυτή του Πέτρου Μάρκαρη με τον τίτλο "Τριημερία". Εξαιρετικά καλογραμμένη, με όμορφες περιγραφές και λεπτομέρειες, με ιστορικό υπόβαθρο, ατμοσφαιρική. Έλειπε βέβαια το συναρπαστικό έγκλημα... Με ένα τόσο καλό σκηνικό θα μπορούσε ίσως να δραματοποιηθεί διαφορετικά. Βέβαια θα μου πείτε ποιός είμαι εγώ που θα προτείνω κάτι στον κύριο Μάρκαρη; Αλλά είπαμε. Το ιστολόγιο είναι ελεύθερο βήμα και την άποψή μου έχω μάθει να τη λέω ανερυθρίαστα. Το δεύτερο διήγημα που ξεχώρισα ήταν αυτό του Δημήτρη Μαμαλούκα με τίτλο "Το τέταρτο άτομο". Δεμένη ιστορία. Με το εγκληματάκι της -αν μπορείς να χαρακτηρίσεις υποκοριστικά μια ομαδική δηλητηρίαση- με την ψυχολογία της, με τον γνώριμό μου πια υφέρποντα σαρκασμό του συγγραφέα, με ικανοποιητικό τέλος, με δουλεμένους χαρακτήρες. Δεν είχε τις προσδοκώμενες ανατροπές και εκπλήξεις αλλά τουλάχιστον ήταν αξιοπρεπής και μέσα στο ύφος του εγχειρήματος. Ζητώ συγγνώμη από τους αγαπητούς συγγραφείς, και ιδίως από ανθρώπους που έχουν καταδείξει την αξιοσύνη τους στο χώρο χρόνια τώρα, αλλά βαρέθηκα σε πολλά σημεία και κουράστηκα σε αρκετά ακόμα. Παρ'όλα αυτά το βιβλίο δεν με έχει ανάγκη. Πουλάει από όσο ξέρω. Αναρωτιέμαι τι γνώμη θα έχουν οι υπόλοιποι φίλοι του καλού αστυνομικού βιβλίου. Εν πολλοίς δεν το συνιστώ, διότι δύο ιστορίες στις δέκα δεν αποτελούν ικανοποιητικό σωσίβιο.
(Το σποτάκι σε αυτό το άρθρο υπέστη μικρές διορθώσεις κατόπιν παρέμβασης φιλικής. Στην ουσία του δεν αλλάζει, αλλιώς δεν έχει νόημα να γράφω. Απλά καταννοώ ότι πρέπει να δείχνω περισσότερο σεβασμό σε κάποιους ανθρώπους, κυρίως αν αυτή είναι η κύρια δουλειά τους κι αν έχουν διαγράψει μια πορεία στη συγγραφή. Σαν νεοσσός που είμαι ευελπιστώ να μου αναγνωρίζονται οι νεανικές (!) εξάρσεις. Οι άλλες εκδοχές για την επανόρθωση είναι: α) πρόωρη γήρανση, β) έχω γίνει political correct, απλά δεν το ξέρω ακόμα, γ) φταίει αυτή η νόσος, πως τη λένε μωρέ... αυτή με το γερμανικό όνομα...να δεις πως τη λέγανε...)
3)Το φιλί του Δράκου- Χρύσα Δημουλίδου, εκδ. Λιβάνη.
Περίμενα να το ολοκληρώσω για να αναρτήσω αυτό το σποτάκι. Δεν σημαίνει βέβαια ότι το διάβασα βιαστικά. Η κυρία Δημουλίδου από ότι καταλαβαίνω έχει το δικό της κοινό στο οποίο δεν θα μπορούσα να είμαι μέλος. Κι όμως ήταν ένα καλό βιβλίο. Υπήρχαν πολλά που δεν μου άρεσαν σε αυτό, αλλά ο τελικός απολογισμός δεν με βρίσκει μετανιωμένο. Πρόκειται για την ιστορία μιας σειράς δολοφονιών κοριτσιών από έναν υποτιθέμενο Δράκο (κάτι σαν τον πραγματικό Παπαχρόνη). Τα κορίτσια αυτά έχουν γεννηθεί την ίδια ημέρα στο ίδιο μαιευτήριο την δεκαετία του εξήντα, ενώ οι φόνοι ξεκινούν το 89. Ένας κακόμοιρος αστυνόμος που καπνίζει πιο πολύ κι από' μένα προσπαθεί να διαλευκάνει το μυστήριο. Ενδιαφέρον στόρυλάιν. Καλή ιδέα που την υποστηρίζει το στύλ γραφής. Απλό και μαζί διεισδυτικό, δεν διστάζει να χρησιμοποιήσει ξένα λήμματα και αργκό εκφράσεις και την άλλη στιγμή να αποδύεται σε έναν ποιητικό λυρισμό (αν και χωρίς υπερβολές). Ομολογώ ότι το γράψιμο μου θύμισε λίγο Δ.Χατζή. Λίγο όμως. Στην ανάπτυξη της ιστορίας διαβάζουμε σχοινοτενείς αναφορές στις ζωές των ηρωίδων, αλλά και σχεδόν κάθε δευτερεύοντα χαρακτήρα. Η συγγραφέας προσπαθεί να πλάσει ένα μικρόκοσμο και να χώσει μέσα τους χαρακτήρες της, ενίοτε δια της βίας. Τελικά τα καταφέρνει. Εκεί που το βιβλίο πήγαινε να με κουράσει, αποκτούσε νέο ενδιαφέρον. Βέβαια δεν υπάρχει μια μεγάλη ανατροπή, καθώς ο σκιώδης δολοφόνος μου ήταν γνωστός από την σκηνή του μαιευτηρίου στις πρώτες εκατό σελίδες, αλλά αυτό ίσως και να είναι υποκειμενικό. Στα συν του βιβλίου η ευαίσθητη προσέγγιση και η λεπτεπίλεπτη συμπεριφορά της συγγραφέας στα πρόσωπα που σκιαγραφεί. Φαίνεται να τους αγαπάει όλους, ακόμα και τους αντιπαθητικούς, ακόμα και το Δράκο, κυρίως αυτόν! Τους χαιδεύει και τους παρηγορεί σαν μια καλή και σοφή γιαγιά. Και αν κρίνω από τη φωτογραφία της κυρίας Δημουλίδου από το βιβλίο, δεν είναι καθόλου γιαγιά. Για το καλή δεν ξέρω, θα την γνωρίσω κάποτε φαντάζομαι, τι διάολο στον ίδιο εκδοτικό οίκο είμαστε. Για το σοφή όμως είμαι σχεδόν πεπεισμένος. Πρέπει η ίδια να είχε καλή γιαγιά και να της άρεσαν τα παραμύθια. Ξέρει να λέει μερικά ωραία. Και έχει το στυλ της λαικής θυμοσοφίας, ταιριαστό εξάλλου με τους συγκεκριμένους χαρακτήρες. Θα μου άρεσε ένα άλλο τέλος, θα προτιμούσα λιγότερα μελό στις σκηνές, αλλά αυτά μπορεί να τα πει κάποιος και για το δικό μου βιβλίο(χεχε). Τελικά έχω την αίσθηση ότι είναι ένα βιβλίο που συγκινεί περισσότερο γυναίκες(το συνιστώ) παρά άντρες (χμμ,το συνιστώ με κάθε επιφύλαξη), για να μη μιλήσω για τους ερμαφρόδιτους!

Το επόμενο βιβλίο που θα διαβάσω είναι αυτό του φίλου και συντοπίτη μου Γιώργου Φερεντίνου με τίτλο Ο εφιάλτης του Βοσπόρου. Ο Γιώργος αποτελεί πολιτιστικό κεφάλαιο για το μικρό νησί μας και κάθε του καλλιτεχνική δημιουργία(ποιητική, πεζογραφική, ζωγραφική) έχει μια θέση στην καρδιά μου, όπως το άρωμα και η γεύση της θάλασσας, που τον γαλούχησε. Θα μιλήσω όμως γι' αυτό μετά την ανάγηνωση. Μέχρι τότε να είστε όλοι οι αναγνώστες του ιστολογίου μου (και οι τρεις!) καλά.

Δεν υπάρχουν σχόλια: