Φτάνοντας στο άλογο προβληματίστηκα πολύ για την παρτίδα που θα έπρεπε να επιλέξω. Η ιστορία μας παραδίδει πολλές περιπτώσεις, όπου τα άλογα έπαιξαν καθοριστικό ρόλο (αν και όχι πάντα θετικό, π.χ. βλέπε την απονενοημένη εφόρμηση του ιππικού του Νεϊ στη μάχη του Βατερλό ή την παρτίδα Παγκαλής- Κονιδάρης του 1999).
Γιατί αν το ζεύγος των αξιωματικών είναι φοβερό, το ζεύγος των ίππων με τις δυνατότητες που παρέχει θα μπορούσε να τρελάνει ακόμα κι έναν Ταλ (εξ’ ου και ο εν λόγω στρατηγός τα θυσίαζε νωρίς για να ‘χει το κεφάλι του ήσυχο).Τελικά κατέληξα στα εύκολα, ήτοι στο πιο γνωστό παράδειγμα όλων των εποχών, που ακόμα και σήμερα διδάσκεται στα σχολεία όλου του κόσμου. Βέβαια, λέγοντας εύκολα, μην πιστέψετε ούτε στιγμή ότι τούτο το άρθρο θα είναι πιο εύπεπτο από τα προηγούμενα. Εμείς οι σκακιστές έχουμε την τάση να μιλάμε παραπλανητικά (σου μένει με τις πολλές ζούλες…). Γι’ αυτό σας λέω, φοβού τους Μεγανησιώτες και δώρα φέροντας.
ΔΟΥΡΕΙΟΣ ΙΠΠΟΣ- Τροία 1186 π.Χ.
Ο Δίας πρότεινε μια σύντομη ισοπαλία στον Ήφαιστο, παρά το στρατηγικό πλεονέκτημα που είχε, και βιάστηκε να φύγει από την Αίτνα. Δύο λεπτά αργότερα στον Όλυμπο εξέταζε αγχωμένος τη γκαρνταρόμπα του.
Το βραδινό του ραντεβού ήταν πολύ σημαντικό κι έπρεπε να διαλέξει την κατάλληλη φορεσιά. Δεν ήθελε να ντυθεί ξανά χρυσή βροχή. Την τελευταία φορά έκανε ένα μήνα να στεγνώσει. Ούτε και κεραυνός, καλοκαιριάτικα. Μήτε όμως και σκακιστής, δεν ήθελε να δείχνει γελοίος. Το ζωικό βασίλειο το είχε σχεδόν εξαντλήσει. Ταύρος, κριάρι, αϊτός, δελφίνι, και τι δεν είχε μεταμφιεστεί. Ξαφνικά πρόσεξε μια κάτασπρη στολή στην άκρη της ντουλάπας, που δε θυμόταν να την έχει ξαναχρησιμοποιήσει. Την κοίταξε καλά-καλά και χάιδεψε ευχαριστημένος τη γενειάδα του. Την προβάρισε στο κάτοπτρο και πολύ του άρεσε.
«Θεός!» είπε με καμάρι και το ίδιο βράδυ η όμορφη Λήδα είχε στην αγκαλιά της έναν κύκνο και η οθόνη της τηλεόρασης ένα κόκκινο «Χ». Κάπως έτσι γεννήθηκε η Ωραία Ελένη.
Ο Πάρις τώρα, ήταν ένα γουστόζικο παλικαράκι (σαν τον Ορλάντο Μπλούμ ας πούμε), που έβοσκε αμέριμνος τα προβατάκια του 3100 χρόνια πριν τον περιώνυμο Τάσο. Αίφνης, του ήρθε στο κεφάλι ένα χρυσό μήλο (αυτή η Έριδα ποτέ δεν πρόσεχε που έβαζε τα πράγματά της) 2800 χρόνια πριν τον περιώνυμο Νεύτωνα. Αντί ο Πάρις να δει τότε τις εξισώσεις της παγκόσμιας έλξης ή έστω τον ουρανό με τ’ άστρα, είδε τρεις θεές να τον κοιτούν πονηρά και να του ζητούν το μήλο.
«Θεός!» είπε με καμάρι και το ίδιο βράδυ η όμορφη Λήδα είχε στην αγκαλιά της έναν κύκνο και η οθόνη της τηλεόρασης ένα κόκκινο «Χ». Κάπως έτσι γεννήθηκε η Ωραία Ελένη.
Ο Πάρις τώρα, ήταν ένα γουστόζικο παλικαράκι (σαν τον Ορλάντο Μπλούμ ας πούμε), που έβοσκε αμέριμνος τα προβατάκια του 3100 χρόνια πριν τον περιώνυμο Τάσο. Αίφνης, του ήρθε στο κεφάλι ένα χρυσό μήλο (αυτή η Έριδα ποτέ δεν πρόσεχε που έβαζε τα πράγματά της) 2800 χρόνια πριν τον περιώνυμο Νεύτωνα. Αντί ο Πάρις να δει τότε τις εξισώσεις της παγκόσμιας έλξης ή έστω τον ουρανό με τ’ άστρα, είδε τρεις θεές να τον κοιτούν πονηρά και να του ζητούν το μήλο.
Η Ήρα με αντάλλαγμα κάποια χάπια που θα τον έκαναν Ολυμπιονίκη, η Αθηνά με την υπόσχεση να τον κάνει γκρανμέτρ και η Αφροδίτη με την πρόταση να του κανονίσει μια «παρτίδα» (εδώ η θεά κλείνει το μάτι) με την Ωραία Ελένη. Ο σκακιστής Πάρις σκέφτηκε έξυπνα. Αφού κανείς γίνεται ολυμπιονίκης ή γκρανμέτρ μπας και βγάλει καμιά γκόμενα, γιατί να μην έπαιρνε τη γκόμενα κατευθείαν; Όπερ και έπραξε, καθότι πονηρός ο βλάχος. Το πρόβλημα δυστυχώς ήταν ότι η Ελενίτσα είχε προλάβει να παντρευτεί μέλος του Δ.Σ. της ΕΣΟ.
Τώρα θα μου πείτε, τι σχέση έχουν όλα αυτά με το σκάκι; Σας έχω πει να μην μου κάνετε τέτοιες ερωτήσεις γιατί με φέρνετε στη δυσάρεστη θέση να σας απαντήσω: όποια ακριβώς έχετε κι εσείς. Κι αφού τα βρήκαμε, πάμε παρακάτω.
Το Δ.Σ. της ΕΣΟ πολύ τσαντίστηκε που ένας Τούρκος (η Τροία για τους αγεωγράφητους βρισκόταν κοντά στο σημερινό Χισαρλίκ) τους θεωρούσε κερατάδες και ορκίστηκε να το ξεπληρώσει με αίμα. Μάζεψε τα βαριά κομμάτια (Αχιλλέα, Αίαντα, Διομήδη) και τους καλούς αξιωματικούς (Οδυσσέα, Νέστορα, Μενέλαο) και με βασιλιά τον Αγαμέμνονα ξεκίνησε για τον μεγάλο πόλεμο στη σκακιέρα της Μικρά Ασίας. Στην αρχή οι Έλληνες πίστευαν ότι θα κάνουν τους Τρώες μινιατούρα. Αλλά τα πράγματα δεν ήταν τόσο απλά. Η θεωρία των ανοιγμάτων είχε ήδη προχωρήσει και οι Τρώες άρχισαν να αμύνονται σθεναρά. Κάποιες αυτόνομες επιθέσεις του Αχιλλέα ή του Διομήδη δεν είχαν αποτέλεσμα, αφού ως γνωστόν χρειάζονται πολλά κομμάτια για να κάνεις ματ το βασιλιά (Πρίαμο, στην περίπτωσή μας).
Καθώς ο καιρός περνούσε οι επιτιθέμενοι άρχιζαν να χάνουν την υπομονή τους. Ήταν κι αυτό το νέο σύστημα χρονομέτρησης, που δεν άφηνε τους κακούς να χάσουν από χρόνο. Έσπρωχνε και ο κακομοίρης ο Αγαμέμνονας τα πιονίδια μπροστά, τα ξαναέσπρωχνε, τίποτα. Έδινε κάτι ψιλοσάχ, έτσι για την τιμή των όπλων, εις μάτην. Έφταιγαν βέβαια και οι θεοί που δεν καθόταν στην ησυχία τους στον Όλυμπο, αλλά έχωναν την ουρά τους σφυρίζοντας βαριάντες ένθεν και ένθεν. Μόνο η Ήρα τσαντιζόταν με τη σφαγή των ανθρώπων και καταριόταν τον πατέρα της Ωραίας Ελένης. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις ο Δίας προτιμούσε να μην κάνει πλέον τον κύκνο, αλλά το έτερο νηκτικό πτηνό: την πάπια.
Κάτω απ’ αυτές τις συνθήκες πέρασαν δέκα χρόνια και οι Έλληνες συγκάλεσαν έκτακτο πολεμικό συμβούλιο για να αλλάξουν πλάνο.
Τώρα θα μου πείτε, τι σχέση έχουν όλα αυτά με το σκάκι; Σας έχω πει να μην μου κάνετε τέτοιες ερωτήσεις γιατί με φέρνετε στη δυσάρεστη θέση να σας απαντήσω: όποια ακριβώς έχετε κι εσείς. Κι αφού τα βρήκαμε, πάμε παρακάτω.
Το Δ.Σ. της ΕΣΟ πολύ τσαντίστηκε που ένας Τούρκος (η Τροία για τους αγεωγράφητους βρισκόταν κοντά στο σημερινό Χισαρλίκ) τους θεωρούσε κερατάδες και ορκίστηκε να το ξεπληρώσει με αίμα. Μάζεψε τα βαριά κομμάτια (Αχιλλέα, Αίαντα, Διομήδη) και τους καλούς αξιωματικούς (Οδυσσέα, Νέστορα, Μενέλαο) και με βασιλιά τον Αγαμέμνονα ξεκίνησε για τον μεγάλο πόλεμο στη σκακιέρα της Μικρά Ασίας. Στην αρχή οι Έλληνες πίστευαν ότι θα κάνουν τους Τρώες μινιατούρα. Αλλά τα πράγματα δεν ήταν τόσο απλά. Η θεωρία των ανοιγμάτων είχε ήδη προχωρήσει και οι Τρώες άρχισαν να αμύνονται σθεναρά. Κάποιες αυτόνομες επιθέσεις του Αχιλλέα ή του Διομήδη δεν είχαν αποτέλεσμα, αφού ως γνωστόν χρειάζονται πολλά κομμάτια για να κάνεις ματ το βασιλιά (Πρίαμο, στην περίπτωσή μας).
Καθώς ο καιρός περνούσε οι επιτιθέμενοι άρχιζαν να χάνουν την υπομονή τους. Ήταν κι αυτό το νέο σύστημα χρονομέτρησης, που δεν άφηνε τους κακούς να χάσουν από χρόνο. Έσπρωχνε και ο κακομοίρης ο Αγαμέμνονας τα πιονίδια μπροστά, τα ξαναέσπρωχνε, τίποτα. Έδινε κάτι ψιλοσάχ, έτσι για την τιμή των όπλων, εις μάτην. Έφταιγαν βέβαια και οι θεοί που δεν καθόταν στην ησυχία τους στον Όλυμπο, αλλά έχωναν την ουρά τους σφυρίζοντας βαριάντες ένθεν και ένθεν. Μόνο η Ήρα τσαντιζόταν με τη σφαγή των ανθρώπων και καταριόταν τον πατέρα της Ωραίας Ελένης. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις ο Δίας προτιμούσε να μην κάνει πλέον τον κύκνο, αλλά το έτερο νηκτικό πτηνό: την πάπια.
Κάτω απ’ αυτές τις συνθήκες πέρασαν δέκα χρόνια και οι Έλληνες συγκάλεσαν έκτακτο πολεμικό συμβούλιο για να αλλάξουν πλάνο.
«Όπα ρε παιδιά, δέκα χρόνια είναι πολλά, ούτε σκάκι δι’ αλληλογραφίας να παίζαμε» διαμαρτυρήθηκε ο Αίας ο Σαλαμίνιος, που αργότερα έδωσε το όνομα του σε σκακιστικό σύλλογο, γνωστό και μη εξαιρετέο πελάτη.
«Βάλε κι άλλα δέκα που θέλω για να γυρίσω στην Ιθάκη, τώρα με τις απεργίες στα αεροπλάνα! Η Πηνελόπη θα μου κόψει το σκάκι δια παντός!» συμφωνούσε κι ο Οδυσσέας.
«Μήπως να προτείνουμε καμιά νουλίτσα και να πάμε για μπύρες;» συμβούλευε ο νηφάλιος και σοφός Νέστορας.
«Έχουμε και κάτι χρόνια να πάρουμε τα οδοιπορικά» διαμαρτυρήθηκε και ένας γκρανμέτρ που μου ζήτησε να κρατήσει την ανωνυμία του. Χαμένος κόπος. Ο Αγαμέμνονας δεν ήθελε να ακούσει κουβέντα.
«Ξέρετε τι έχω θυσιάσει εγώ γι’ αυτήν την παρτίδα; Καλύτερα να με σφάξει η ίδια μου η γυναίκα παρά να γυρίσω πίσω με 100 ΕΛΟ λιγότερα» έλεγε ο βασιλιάς. Ο Αχιλλέας δε μίλησε γιατί είχε θυσιαστεί από καιρό…
«…μώ το παιχνίδι που εφηύρα!» ακούστηκε κι η κατάρα του Παλαμήδη από το βάθος. Μετά επικράτησε σιωπή και περίσκεψη.
«Ο Ίππος!». Η κραυγή που θρυμμάτισε τη σιγή προερχόταν από το μέρος του Οδυσσέα. Τον κοίταξαν όλοι με περιέργεια.
«Βέβαια, ο Ίππος!» εξακολούθησε ο Ιθακήσιος «πώς δεν το σκέφτηκα νωρίτερα; Θα φτιάξουμε έναν ίππο και μ’ αυτόν θα μπούμε στην Τροία!»
«Ρε μαζέττα, εδώ δε διασπάσαμε το ροκέ τους με τα πιόνια και τα βαριά κομμάτια. Εδώ μας έφαγαν μπαμπέσικα το λευκοτετράγωνο αξιωματικό μας τον Αχιλλέα. Εδώ έχει δύο χρόνια η Αθηνά που ταΐζει το Διομήδη χάπια από την Κίνα. Εδώ έχουμε πάρει μεταγραφή το Σορτ. Εδώ έχουμε βάλει μέσον το Μακρόπουλο να μιλήσει στον Ιλιουμτζίνοβ και πάλι άσπρη μέρα δεν είδαμε. Πώς θα μας βοηθήσει ένα ξύλινο αλογάκι;» εξεμάνη ο Μενέλαος.
«Πόσοι από σας γνωρίζουν την ανθυποβαριάντα του Δούρου;» ρώτησε τότε αινιγματικά ο πολυμήχανος σκακιστής και πήρε να εξηγεί.
Μερικές μέρες αργότερα οι Τρώες έφτασαν στην αίθουσα των αγώνων μα ο αντίπαλος ήταν άφαντος. Ένα αλογάκι έστεκε μόνο και έρμο στη μέση της σκακιέρας. Αλογάκι τρόπος του λέγειν, αφού χρειάστηκε να γκρεμίσουν τα τείχη για να βάλουν το τρόπαιο στην όγδοη οριζόντια. Κάτι πήγε να πει ο δύσμοιρος ο Λαοκόωντας για παγίδα, αλλά μαύρο φίδι που τον έφαγε. Κυριολεκτικά.
Κάτι πήγε να προσθέσει και η Κασσάνδρα, αλλά δεν της έδωσαν σημασία, αυτή μόνο blind έπαιζε.
Οι Τρώες έκαναν αυτό που κάνουν οι μαζέττες μόλις κερδίσουν καμιά παρτίδα : πλακώθηκαν στις σαμπάνιες. Και ξέρετε από την εμπειρία σας ότι αλκοόλ και σκάκι δεν πάνε μαζί.
Οι Τρώες έκαναν αυτό που κάνουν οι μαζέττες μόλις κερδίσουν καμιά παρτίδα : πλακώθηκαν στις σαμπάνιες. Και ξέρετε από την εμπειρία σας ότι αλκοόλ και σκάκι δεν πάνε μαζί.
Το βράδυ λοιπόν που ήταν όλοι μεθυσμένοι από τη «νίκη» (μάρκα αφρώδους οίνου της εποχής), η κοιλιά του Δούρειου Ίππου άνοιξε και ξεπετάχτηκαν από μέσα τρία σετ κομμάτια, από εκείνα τα ακριβά που πουλάει η «Κάισσα». Ω! ρε μάνα μου! Ποιος είδε τον Κασπάροβ και δεν τον φοβήθηκε!
Η ανάλυση της υπόλοιπης παρτίδας ανήκει στο Διεθνούς φήμης Μετρ, Όμηρο. Θα πω μόνο ότι οι Έλληνες δεν έκαναν διακρίσεις. Έσφαζαν αδιάκριτα. Μέσα σε λίγες ώρες κατάφεραν όσα δεν είχαν καταφέρει με ελιγμούς, κατάληψη αδύναμων τετραγώνων, κυριαρχία αξιωματικών στα λευκά και μαύρα τετράγωνα, δίπλωμα πύργων σε στήλες, έλεγχο του κέντρου και διασπάσεις πιονιών. Και όλα αυτά με το μεγαλύτερο θαυμαστικό που έχει παίξει ποτέ σκακιστής, μια κίνηση Ίππου σε κενό τετράγωνο. 
Βέβαια, υπάρχουν κι αυτοί που ισχυρίζονται εκ των υστέρων ότι επρόκειτο για unfair, έλλειψη ευγενούς άμιλλας, παραβίαση των κανόνων του αθλήματος, καφενόβιους, πρακτικές Μπαλάσκα και τα συναφή. Καταρχήν ο Παναγιώτης είναι φίλος μου και τους καλώ να ανακαλέσουν. Κατά δεύτερον, άμα στήνουν ματ, να κοπανάνε το κεφάλι τους, δεν τους φταίει ο αντίπαλος. Τρίτον, η ζούλα ουδέποτε έπαψε να παίζεται και όποιος τολμάει ας μην αποδέχεται τους Δούρειους Ίππους. Τέλος, ζούλα που παίζεται για πρώτη φορά δε λέγεται ζούλα, λέγεται καινοτομία κι αυτό το γνωρίζει και ο τελευταίος των γκρανμέτρ.
Τέλος πάντων, αν επιστρέψουμε στην ιστορία (!) μας, θα βλέπαμε τους Έλληνες στρατιώτες να επιστρέφουν νικητές από το ματς, τον Αγαμέμνονα περιχαρή για τη νόρμα, το Μενέλαο ευτυχή που ξαναπήρε την Ελένη, λίγο μεταχειρισμένη αλλά σε καλή κατάσταση, τον Οδυσσέα έτοιμο να ριχτεί σε νέες διακλαδώσεις της σικελικής, το Δία ικανοποιημένο που δεν αποκαλύφθηκαν οι μυστικές του «αναλύσεις» (η Ήρα δε διάβαζε σκακιστικά εγχειρίδια) και το Δούρειο Ίππο, περήφανο ξύλινο άλογο, να θυμίζει στους σκακιστές μέσα στους αιώνες ότι οι ιδέες (έστω και οι πανούργες) είναι υπέρτερες της ωμής, βίαιης και συσσωρευμένης ύλης. Αν μάλιστα προσέχαμε λίγο περισσότερο θα ακούγαμε και τον εκστασιασμένο μετά το θρίαμβο Παλαμήδη να μονολογεί: «Και …μώ τα παιχνίδια εφηύρα!». Παράξενη μεταστροφή, αλλά έτσι συμβαίνει στο σκάκι. Από ένα άλογο γεννιέται το παράλογο. 
Σημ.Συντακτικής Επιτροπής: Για την κακοποίηση του Ομήρου, φέρει ακέραια την ευθύνη ο υπογράφων το άρθρο, BEL. Εννοείται και για τις υπόλοιπες βαναυσότητες. Η Συντακτική Επιτροπή νίπτει τας χείρας της (για λόγους υγιεινής, αφού είναι αποδεδειγμένο ότι τα σκακιστικά κομμάτια είναι εστίες μικροβίων).
Η ανάλυση της υπόλοιπης παρτίδας ανήκει στο Διεθνούς φήμης Μετρ, Όμηρο. Θα πω μόνο ότι οι Έλληνες δεν έκαναν διακρίσεις. Έσφαζαν αδιάκριτα. Μέσα σε λίγες ώρες κατάφεραν όσα δεν είχαν καταφέρει με ελιγμούς, κατάληψη αδύναμων τετραγώνων, κυριαρχία αξιωματικών στα λευκά και μαύρα τετράγωνα, δίπλωμα πύργων σε στήλες, έλεγχο του κέντρου και διασπάσεις πιονιών. Και όλα αυτά με το μεγαλύτερο θαυμαστικό που έχει παίξει ποτέ σκακιστής, μια κίνηση Ίππου σε κενό τετράγωνο.
Βέβαια, υπάρχουν κι αυτοί που ισχυρίζονται εκ των υστέρων ότι επρόκειτο για unfair, έλλειψη ευγενούς άμιλλας, παραβίαση των κανόνων του αθλήματος, καφενόβιους, πρακτικές Μπαλάσκα και τα συναφή. Καταρχήν ο Παναγιώτης είναι φίλος μου και τους καλώ να ανακαλέσουν. Κατά δεύτερον, άμα στήνουν ματ, να κοπανάνε το κεφάλι τους, δεν τους φταίει ο αντίπαλος. Τρίτον, η ζούλα ουδέποτε έπαψε να παίζεται και όποιος τολμάει ας μην αποδέχεται τους Δούρειους Ίππους. Τέλος, ζούλα που παίζεται για πρώτη φορά δε λέγεται ζούλα, λέγεται καινοτομία κι αυτό το γνωρίζει και ο τελευταίος των γκρανμέτρ.
Τέλος πάντων, αν επιστρέψουμε στην ιστορία (!) μας, θα βλέπαμε τους Έλληνες στρατιώτες να επιστρέφουν νικητές από το ματς, τον Αγαμέμνονα περιχαρή για τη νόρμα, το Μενέλαο ευτυχή που ξαναπήρε την Ελένη, λίγο μεταχειρισμένη αλλά σε καλή κατάσταση, τον Οδυσσέα έτοιμο να ριχτεί σε νέες διακλαδώσεις της σικελικής, το Δία ικανοποιημένο που δεν αποκαλύφθηκαν οι μυστικές του «αναλύσεις» (η Ήρα δε διάβαζε σκακιστικά εγχειρίδια) και το Δούρειο Ίππο, περήφανο ξύλινο άλογο, να θυμίζει στους σκακιστές μέσα στους αιώνες ότι οι ιδέες (έστω και οι πανούργες) είναι υπέρτερες της ωμής, βίαιης και συσσωρευμένης ύλης. Αν μάλιστα προσέχαμε λίγο περισσότερο θα ακούγαμε και τον εκστασιασμένο μετά το θρίαμβο Παλαμήδη να μονολογεί: «Και …μώ τα παιχνίδια εφηύρα!». Παράξενη μεταστροφή, αλλά έτσι συμβαίνει στο σκάκι. Από ένα άλογο γεννιέται το παράλογο.
Σημ.Συντακτικής Επιτροπής: Για την κακοποίηση του Ομήρου, φέρει ακέραια την ευθύνη ο υπογράφων το άρθρο, BEL. Εννοείται και για τις υπόλοιπες βαναυσότητες. Η Συντακτική Επιτροπή νίπτει τας χείρας της (για λόγους υγιεινής, αφού είναι αποδεδειγμένο ότι τα σκακιστικά κομμάτια είναι εστίες μικροβίων).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου