ΚΟΠΕΛΑ ΠΟΥ ΣΕ ΛΕΝΕ ΦΙΝΙ

"Κοπέλα που σε λένε Φίνι" είναι ο τίτλος του νέου μυθιστορήματος του Δημήτρη Μαμαλούκα, από της εκδόσεις Λιβάνη. Αποκλίνοντας κάπως από τα συνήθη αστυνομικά του μονοπάτια, ο συγγραφέας περιγράφει τον τιτάνιο αγώνα μιας νεαρής γυναίκας για να αποδράσει από τον βασανιστικό εγκλεισμό της σε μια πόλη-εργοστάσιο.

Η εφιαλτική, άχρονη και άτοπη φάμπρικα, βγαλμένη θαρρείς από τις καφκικές σκιές, μεταχειρίζεται τους ανθρώπους σαν αναλώσιμα εξαρτήματα μιας απρόσωπης μηχανής. Η Φίνι όμως δε μοιάζει με όλους τους άλλους. Η θέλησή της αποδεικνύεται πιο σκληρή κι απ' το ατσάλι που η ίδια κατεργάζεται. Ο καθημερινός της στόχος είναι να ζήσει ως το άλλο πρωί, αντιπαλεύοντας την ανελευθερία, τη βαναυσότητα, την εξουθένωση και τον εξευτελισμό με μόνο όπλο την πεισματική αντίσταση και τη συμπαράσταση ενός σκιώδους φίλου. Η μάχη της για επιβίωση θα μετασχηματιστεί όταν θα μάθει την ιστορία κάποιου Λακάν. Του ανθρώπου που είχε κατορθώσει να δραπετεύσει από το κολαστήριο και να διανύσει την αφιλόξενη, χαλικόστρωτη, άνυδρη γη, τη γεμάτη αλλόκοτα θηρία, που περιέβαλλε το συγκρότημα. Του άμδρα που είχε φτάσει ίσαμε το ποτάμι που τον χώριζε από τη Χώρα της Ελευθερίας.

Η τύχη της Φίνι θα αλλάξει όταν θα κατορθώσει να παρεισφρύσει στο θεραπευτήριο της γιγάντιας μονάδας και να βρει δουλειά στο νεκροτομείο. Στους ζοφερούς εκείνους χώρους θα γνωρίσει τα πρόσωπα που θα αλλάξουν όχι μόνο την καθημερινότητα αλλά και τη μοίρα της και που με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο θα την οδηγήσουν στην απόδραση, στα βήματα του Λακάν. Όμως ακόμα και τότε η επιβίωσή της θα αιωρείται διαρκώς στην άκρη μιας εύθραυστης κλωστής. Ο αναγνώστης ζει την αγωνία της ηρωίδας και του συνδραπέτη της Γκον -ενός καθυστερημένου πνευματικά άντρα- μέχρι την άκρη του ποταμιού, στα όρια της ανθρώπινης αντοχής και πέρα απ' αυτά, στις παρυφές του ανέφικτου.

Όμως ο Μαμαλούκας ποτέ δεν έδειξε οίκτο για τους ήρωές του, τόσο που φοβάμαι ότι κάποτε θα τον τιμωρήσουν ομαδικά και παραδειγματικά! Έτσι λοιπόν και η αλύγιστη Φίνι θα έχει ζήσει όλες τις δυνατές αντιξοότητες μέχρι την εσχατιά του ονείρου της, για να βιώσει και μια ακόμη, στο τέλος του συγκινητικού της αγώνα.

Η πόλη-εργοστάσιο σε άλλους θα θυμίσει γκούλαγκ και σε άλλους Γκουαντάναμο. Η ατέλειωτη φυγή πάνω στα γκρίζα χαλίκια σε κάποιους θα φανεί περιπετειώδης και σε κάποιους εξόχως συμβολική. Ποιος όμως είναι ο συμβολισμός που κρύβεται πίσω από την αέναη πάλη του ανθρώπου με τα θηρία ή, ακόμα χειρότερα, με τα ανθρώπινα θηρία; Δε θα πω τι σκέφτομαι. Έχω την αίσθηση ότι ο Μαμαλούκας αφήνει πολλές χαραμάδες ανοιχτές στην αλληγορία του, ακριβώς για να αναπνεύσει ο καθένας μας την αποφορά του δικού του εφιάλτη. Θα παρατηρήσω μόνο ότι η γραφή του Λευκαδίτη έχει φτάσει στην ωριμότητά της, δίχως να απαρνείται τα αγαπημένα του μοτίβα της βίας, του εγκλεισμού, του ψυχολογικού διχασμού ή της εκδίκησης. Εξακολουθεί να σκαρφίζεται ευφυείς σκηνές, να ενορχηστρώνει εφευρετικά την πλοκή του και, κυρίως, να χώνει τα γυμνά δάχτυλα στο κουφάρι μιας δυσώδους κοινωνίας. Στη Φίνι του φρονώ ανήκει μια θέση στην πινακοθήκη των κολασμένων.

Άλλα έργα του συγγραφέα:

-Όσο υπάρχει αλκοόλ υπάρχει ελπίδα, εκδ. Απόπειρα

-Ο μεγάλος θάνατος του Βοτανικού, εκδ. Καστανιώτη

-Η απαγωγή του εκδότη, εκδ. Καστανιώτη

-Η χαμένη βιβλιοθήκη του Δημητρίου Μόστρα, εκδ. Καστανιώτη

-Η μοναξιά της ασφάλτου, εκδ. Λιβάνη

Άλλες κριτικές που ξέρω, αυτές του Νίκου Παργινού και του Librofilo.