Πέμπτη 27 Σεπτεμβρίου 2007

ΤΟ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΟ ΒΟΪΝΙΤΣ- μέρος 2ο

Το πρώτο ιστορικό πρόσωπο που εμφανίζεται να έχει σχέση με το χειρόγραφο Βόινιτς είναι ο Ρότζερ Μπαίηκον(1214-1294). Παρότι δεν έχει αποδειχτεί η κατοχή του βιβλίου από τον φραγκισκανό μοναχό, εφευρέτη, επιστήμονα, φιλόσοφο και κρυπτογράφο Μπαίηκον, ο ίδιος ο Βόινιτς ήταν πεπεισμένος για το ότι αυτός ήταν ο συγγραφέας του κειμένου. Την γνώμη αυτή υποστήριξε ο καθηγητής Νιούμπολντ και μια ομάδα άλλων επιστημόνων, αλλά τώρα πια αμφισβητείται λόγω έλλειψης επαρκών στοιχείων. Αν πάντως κάποιες από τις εικόνες του χειρογράφου αναπαριστούν αστερισμούς ή το εσωτερικό κυττάρων όπως είναι η επικρατούσα άποψη, αυτό θα σήμαινε ότι ο συγγραφέας είχε στην κατοχή του τηλεσκόπια και μικροσκόπια. Κι αν αυτός ήταν ο Βάκωνας (ελληνιστί) τότε η ιστορία της επιστήμης θα έπρεπε να ξαναγραφεί, αφού αυτά δεν εμφανίστηκαν παρά 2 και 3 αιώνες αργότερα. Σημειωτέον ότι ο Μπαίηκον ασχολήθηκε επιστάμενα με την οπτική και μάλιστα είναι ο εφευρέτης των γυαλιών πρεσβυωπίας!


Το δεύτερο πρόσωπο που εμφανίζεται να κατέχει το βιβλιαράκι(αυτή τη φορά αποδεδειγμένα, τόσο από επιστολές του γιού του Άρθουρ, όσο και από τις περίφημες επιστολές που συνόδευαν το χειρόγραφο) είναι ο Τζων Ντη(1527-1609). Φίλος του Δούκα του Νορθάμπερλαντ Τζων Ντάντλυ, κληρονομεί απ' αυτόν σχεδόν όλο το corpus της πλούσιας βιβλιοθήκης του (καρπό χρόνιας "αποψίλωσης" μοναστηριών, μεταξύ των οποίων και του φραγκισκανικού του Μπαίηκον). Ο Ντη μετά από πολλές περιπέτειες αναρρήθηκε στην αυλή της βασίλισσας Ελισσάβετ σαν μυστικοσύμβουλος, μάγος και αστρολόγος της. Λέγεται ότι βάσει των δικών του ναυτικών χαρτών ο σερ Φράνσις Ντρέηκ καταναυμάχησε την Ισπανική Αρμάδα. Αργότερα η Ελισσάβετ τον έχρισε κατάσκοπο με τον κωδικό "007"! Ναι, ήταν αυτός που "δώρισε" στον ήρωα του Ίαν Φλέμινγκ τον κωδικό του! Ο Ντη με τη συντροφιά ενός μέγιστου απατεώνα και αλχημιστή, του Κέλλυ, ξεκίνησε τα ταξίδια του στην Ευρώπη. Σαν μέλος των Ροδόσταυρων που οργανώθηκαν εκείνη την εποχή, έφτασε στην Πράγα το 1584. Η οικτρή οικονομική κατάσταση του διδύμου, ανάγκασε τον Ντη να πουλήσει το χειρόγραφο Βόινιτς που κουβαλούσε πάντα μαζί του. Και σε ποιόν λέτε; Στον ίδιο τον Αυτοκράτορα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας! Πόσο το πούλησε; 600 δουκάτα, μια μικρή περιουσία, δεδομένου ότι το μηνιάτικο στη Βοημία εκείνη την εποχή ήταν 2-3 δουκάτα στην καλύτερη των περιπτώσεων. Να σημειωθεί εδώ ότι πολλοί μελετητές του Σαίξπηρ υποστηρίζουν ότι ο βάρδος χρησιμοποίησε τον Ντη (ήταν σύγχρονοι) σαν πρότυπο για τον Πρόσπερο του!


Ο Ροδόλφος ο Β' των Αψβούργων(1552-1612) μετέφερε την πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας από τη Βιέννη στην Πράγα το 1582/3. Αμέσως η πόλη έγινε το επίκεντρο των τεχνών και των επιστημών όλης της κεντρικής (και όχι μόνο) Ευρώπης. Πολύ μορφωμένος και λάτρης των τεχνών, αλλά και υποχόνδριος, καταθλιπτικός, με χρόνια μελαγχολία, στιγματισμένος από την Ιησουϊτική του εκπαίδευση στην Αυλή του ισπανικού κλάδου της δυναστείας, σύντομα αποσύρθηκε από τις κυβερνητικές υποθέσεις και βρήκε καταφύγιο στο υπερφυσικό. Μάζεψε στην Πράγα ένα συρφετό από μάγους, αστρολόγους, αλχημιστές, αλλά και καλλιτέχνες (όπως ο Αρτσιμπόλντο) και επιστήμονες (όπως ο Μπράχε και ο Κέπλερ) και έγινε φανατικός συλλέκτης των πιο περίτεχνων αλλά και αξιοπερίεργων αντικειμένων. Έτσι δεν έχασε ευκαιρία να πληρώσει αδρά για το χειρόγραφο με την ακατανόητη γλώσσα, πιστεύοντας ότι επρόκειτο για αλχημιστικό σύγγραμμα. Από το "Μουσείο των Θαυμάτων" του Ροδόλφου το χειρόγραφο πέρασε στα χέρια του προσωπικού του φαρμακοποιού Ιάκωβου Χορσίκυ (καλώς το συνάδελφο!).


Ο Χορσίκυ (1572-1622) ήταν ο παρασκευαστής ενός θερμαντικού υγρού με βάση το σινάπι, που η επάλλειψή του απάλλυνε τις αρθραλγίες. Αυτό ήταν αρκετό για το Ροδόλφο για να τον χρίσει αυτοκρατορικό γιατρό και να του δώσει τίτλο τιμής (ντε Τέπενετς). Ο συνάδελφος αποδείχτηκε καλός γιατρός και εξαιρετικός βοτανολόγος. Μάλιστα είχε καλέσει στην Πράγα και τον Ματτιόλι, τον πιο διάσημο βοτανολόγο από την εποχή του Αριστοτέλη, του Θεόφραστου και του Διοσκουρίδη. Τελικά έλαβε την άδεια του αυτοκράτορα να μελετήσει το αξιοπερίεργο χειρόγραφο, όμως δεν πρόλαβε να του το επιστρέψει καθώς ο αδελφός του μονάρχη Ματθαίος κατέλαβε ημιπραξικοπηματικά το θρόνο στα 1609. Από τον Χορσίκυ το χειρόγραφο περνάει στον μαθητή και προστατεύομενό του Γκεόργκ Μπάρες (ή Μπάρσιους στο λατινικότερο). Ο Μπάρες αποτελεί μια αινιγματική ιστορική φυσιογνωμία, καθώς στα τσέχικα αρχεία δεν υπάρχουν παρά ψήγματα στοιχείων (ο ίδιος ο Βόινιτς, πολλοί μελετητές αργότερα και η αφεντιά μου στο τέλος κοπίασαν με ισχνά αποτελέσματα). Είναι βέβαιο όμως ότι στην ωριμότητά του κατείχε μια τεράστια αλχημική βιβλιοθήκη η οποία και κληροδοτήθηκε στον καθηγητή του Καρολίνειου Πανεπιστημίου της Πράγας Γιόχαν Μάρκους Μάρκι.


Ο Μάρκι(1595-1667) ήταν μια ακόμα λαμπρή φυσιογνωμία της τσέχικης ιστορίας και διατέλεσε προσωπικός γιατρός του Φερδινάνδου Γ' και κατόπιν του Λεοπόλδου Α'. Ήταν προσωπικός φίλος του Κίρχερ (θα τον συναντήσουμε σύντομα) και επιπλέον ήταν οι επιστολές του προς τον τελευταίο που αποκάλυψαν στον Βόινιτς την καταγωγή του χειρογράφου. Ο Μάρκι ήταν αυτός που έβγαλε το χειρόγραφο από την Πράγα στέλνοντάς το στον Κίρχερ στη Ρώμη για να το μελετήσει. Οι περίφημες επιστολές του Μάρκι σώζονται σήμερα και βρίσκονται στο Γέηλ μαζί με το χειρόγραφο και την επιστολογραφία του Βόινιτς. Ο ονοματοδότης του βιβλίου τις βρήκε μέσα στο μικρό τόμο όταν τον ξετρύπωσε. Πού; Πώς;

Θα τα πούμε στο επόμενο σποτ, κάντε λίγο υπομονή, έχουμε δρόμο ακόμα! Άλλωστε για όσους βιάζονται υπάρχει και "Το χειρόγραφο της Πράγας"!

6 σχόλια:

NinaC είπε...

Έχω μιαν απορία. Αυτή τη σειρά των ποστς, αναφορικά με τοχειρόγραφο Βόινιτς, να τα διαβάσω ΠΡΙΝ το βιβλίο; Μέχρι στιγμής έχω αντισταθεί σθεναρά, γιατί φοβάμαι μη μου καταστρέψουν τη μαγεία της ανάγνωσης. Ή μήπως θα είναι καλό να τα διαβάσω, γιατί θα μου δώσουν, ενδεχομένως, μια πληρέστερη πληροφόρηση;

Τι να κάνω, γιατρέ μου;

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΝΙΔΑΡΗΣ είπε...

Ο γιατρός σας, σας συμβουλεύει:
Διαβάστε ελεύθερα! Το διάβασμα ποτέ δεν έβλαψε κανέναν (εκτός ίσως από τους συγγραφείς). Η αλήθεια είναι ότι δεν ήταν δυνατό να ρίξω στο βιβλίο όλο τον όγκο των στοιχείων που είχα συγκεντρώσει, έτσι κάποια παρατίθενται εδώ. Από εκεί και πέρα τα συγκεκριμένα ποστ δεν επηρεάζουν τη φυσιολογική ροή της ανάγνωσης. Τα ιντερμέδια είναι δραματοποιημένα και παραμένουν, όσο είναι εφικτό, προσκολλημένα στο χειρόγραφο. Η υπόλοιπη πλοκή προκύπτει "ιντριγκαδόρικα" από τα ερωτηματικά που αφήνει το Βόινιτς, αλλά είναι κατασκεύασμα του νοσηρού μυαλού μου, οπότε... put the blame on me και όχι στα ιστορικά σπαράγματα που παραθέτω.

Α! Και να κόψεις το τσιγάρο και τα λαδερά!

NinaC είπε...

ΠΟΙΟΣ Π@@@ΤΗΣ ΜΕ ΚΑΡΦΩΣΕ ΓΙΑ ΤΟ ΤΣΙΓΑΡΟ;;;;

:P

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΝΙΔΑΡΗΣ είπε...

Κανείς καλή μου doll, απλά υπέθεσα ότι αν ανεβάζεις τέτοια ποστ είναι βέβαιο ότι αργά ή γρήγορα θα αρχίσεις το κάπνισμα...

Ανώνυμος είπε...

Απολαυστικο! Δωσε κι αλλο μπαρμπα...

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΝΙΔΑΡΗΣ είπε...

Σου άρεσε... ανηψιέ; Χαίρομαι.Έχει πράμα ακόμα...