ΓΑΤΙΣΙΑ ΖΩΗ (2)

Όλο τη λέξη "διακοπές" ακούω τελευταία. Ελπίζω να μην αναφέρονται στο φαγητό μου. Πάντως είναι σίγουρα κάτι βιαστικό και ίσως κακό. Κι αυτό γιατί έβλεπα τον Πι και τη Σ. να τρέχουν δεξιά αριστερά σαν τρελοί αδειάζοντας τις ντουλάπες από ρούχα. Τελικά τους έχασα και δεν έχω την παραμικρή ιδέα για το που βρίσκονται. Μάλιστα με κλείδωσαν απ' έξω. Συνήθως βέβαια κάποιος κλειδώνεται μέσα, αλλά με τους ανθρώπους τα πράγματα μπερδεύονται. Σκαρφάλωσα κι εγώ στην κληματαριά κι ανέβηκα στο μπαλκόνι να δω τι γίνεται. Τζίφος! Είχαν τραβηγμένες τις κουρτίνες. Εγώ φταίω μετά να θέλω να τις κάνω λωρίδες; Ευτυχώς που υπάρχει και ο Πατέρας (αλήθεια σας λέω, έτσι τον φωνάζει ο Πι). Αυτός είναι ένας ομολογουμένως εύπιστος άνθρωπος, που και στο παραμικρό μου νιαούρισμα σπεύδει να εκπληρώσει τις επιθυμίες μου. Έτσι δε θα μου λείψει το φαγητό. Όσο για τον Πι και τη Σ. ελπίζω αυτές οι "διακοπές" να είναι περαστικές.

Συνεχώς για φαγητό μιλάω, αλλά δε σας κρύβω ότι είναι κάτι που με απασχολεί συχνά. Η Κανέλα με μαλώνει γιατί λέει έχω παχύνει. Δεν το σχολιάζω, όμως βλέπω το καλάθι μου να στενεύει. Κι επειδή απ' όσο ξέρω τα καλάθια δε στενεύουν, υποψιάζομαι ότι η φίλη μου έχει δίκιο. Ίσως πρέπει ν' αρχίσω γυμναστική. Α! τώρα που είπα γυμναστική, τι θυμήθηκα! Δε θα το πιστέψετε, αλλά πριν μερικές μέρες, έτσι στα καλά καθούμενα, ξεφύτρωσε ένα δέντρο μέσα στο σπίτι! Δεν πίστευα στα μάτια μου. Το εξέτασα από κοντά και μπορώ να σας βεβαιώσω ότι είναι ένα πολύ παράξενο δέντρο. Δεν μυρίζει σαν τα άλλα της γειτονιάς, ούτε μπορώ να ξύσω τα νύχια μου πάνω του. Επιπλέον είδα τη Σ. να βάζει πάνω κάτι χρυσαφένιες μπάλες μεγάλες σα μήλα. Αλλόκοτα πράματα. Έσπασα το κεφάλι μου να καταλάβω τη χρησιμότητά τους. Τελικά το βρήκα. Ήταν για γυμναστική! Σηκώθηκα λοιπόν στα δυο μου πόδια κι άρχισα να τις χτυπάω με τα μπροστινά. Τι πλάκα είχε! Κάπου πήρε το μάτι μου κάποτε δύο ανθρώπους που έκαναν το ίδιο μεταξύ τους, αν κι αυτοί δε φαίνονταν να το διασκεδάζουν το ίδιο. Δυστυχώς ένα από τα "μήλα" αποδείχτηκε ώριμο, ξεκόλλησε από το δέντρο και κύλησε στο πάτωμα. Σκέφτηκα ότι αυτό δε θα άρεσε στη Σ. και το έσπρωξα βιαστικά κάτω από την πολυθρόνα. Εκεί ψάχνουν σπάνια. Εξάλλου τα μήλα πέφτουν από τα δέντρα, δεν πέφτουν;

Μου λείπουν λίγο οι άνθρωποι, μου δίνεται όμως η ευκαιρία να περνώ περισσότερες ώρες με τις άλλες γάτες. Έτσι και χτες το βράδυ πήγα στο γνωστό σημείο, στην πλατεία ντε, δίπλα από τους σκουπιδοτενεκέδες. Εκεί ήταν μαζεμένοι όλοι οι φίλοι μου και έφτασα χοροπηδώντας από τη χαρά μου. Η διάχυτη κατήφεια μου έκοψε τη φόρα. Δεν άργησα να καταλάβω την αιτία της: οι κάδοι των σκουπιδιών ήταν κλειστοί. Ο Πι χαρακτηρίζει ασυνείδητους τους ανθρώπους που αφήνουν σκουπίδια έξω από τους κάδους, αλλά νομίζω ότι καμιά γάτα δε θα συμφωνούσε μαζί του. Να θυμηθώ όταν του περάσουν οι "διακοπές" να του θίξω το θέμα.

Τελοσπάντων, ευκαιρία να σας μιλήσω για τους φίλους μου. Πρώτη και καλύτερη ήταν εκεί η Κανέλα, η καλύτερή μου φίλη, που έχει πολύ μυαλό και που ενσαρκώνει το νιαούρισμα της λογικής. Είχε πιάσει ψιλονιαούρισμα με τη Λεύκω. Όχι πως δε συμπαθώ τη Λεύκω, αλλά είναι πολύ κουτσομπόλα. Δεν υπάρχει τίποτε που να της εκμυστηρευτείς και να μην το ξέρουν σε μισή ώρα και οι σκύλοι! Έχει βέβαια τον τρόπο της με τους ανθρώπους. Όλο βραχνά νιαουρίσματα και τριψίματα στα πόδια τους είναι, για λίγο φαϊ. Φαίνεται θα της έχει μείνει κουσούρι γιατί και με τους αρσενικούς γάτους τα ίδια κάνει. Τώρα τι φαγητό περιμένει από αυτούς, θα σας γελάσω...

Πιο κει στεκόταν κι ο Πειρατής. Τον αποκαλούμε έτσι γιατί έχει μια μαύρη βούλα στο ένα μάτι. Είναι διαρκώς αμίλητος, δεν έχω ακούσει ποτέ το νιαούρισμά του, όμως αυτό δεν πρέπει να σας ξεγελάει. Στην πραγματικότητα σας μισεί εσάς τους ανθρώπους. Τον έχω δει να γκρεμίζει δήθεν τυχαία γλάστρες, να γρατζουνάει τα αυτοκίνητα που παρκάρουν μπροστά στην πλατεία και να γεμίζει ακαθαρσίες το μονίμως κλειστό συντριβάνι. Αναρωτιέμαι τι θα συμβεί αν κάποια στιγμή αποφασίσουν να το θέσουν σε λειτουργία. Ο Πειρατής συνήθως κρύβεται στις γωνιές, μακριά από τα φώτα. Τον ανακαλύπτει όμως εύκολα κανείς από τη μυρωδιά του. Ο Γκρίζος λέει ότι έχει να καθαριστεί από την εποχή της Οκτωβριανής Επανάστασης. Δε θυμάμαι να άκουσα για καμιά επανάσταση τον Οκτώβρη που μας πέρασε, μπορώ όμως να σας διαβεβαιώσω ότι η μυρωδιά του Πειρατή υποδηλώνει πολύ πιο μακρόχρονη αποχή από τη στοιχειώδη υγιεινή. Με την Κανέλα έχουμε βάλει στοίχημα για το πότε χρησιμοποίησε για τελευταία φορά τη γλώσσα του (για οποιοδήποτε λόγο).

Δεν έλειπε ούτε ο Ιβάν, ένας κατάμαυρος λιμοκοντόρος, που δε χάνει ευκαιρία να σαλιαρίζει με τα θηλυκά. Με έχει πλησιάσει κι εμένα μια δυο φορές και προσπάθησε να μου μιλήσει στη γλώσσα του σώματος. Θυμούμενη τη συμβουλή της Κανέλας να μιλάω στον καθένα στη γλώσσα που καταλαβαίνει καλύτερα, τον απώθησα όσο πιο ευγενικά μπορούσα. Παρ' ότι η αβρότητά μου αυτή συμπεριλάμβανε επίδειξη ονύχων και ένα παρατεταμένο και ήκιστα φιλικό "χχχχχχ...!", είχε την επιδιωκόμενη αποτελεσματικότητα. Οι συμβουλές των φίλων είναι θησαυρός.

Ο κύριος Ιβάν λοιπόν, και συμπαθάτε με για την έκφραση, είχε διπλαρώσει τη Σου- Εν-Λάι, τη σιαμέζα της γειτονιάς. Ήταν καλοχτενισμένη και μοσχομυριστή όπως πάντα. Έχει κι αυτή ένα σπιτικό όπως κι εγώ, αν κι εκεί- άγνωστο γιατί- τη φωνάζουν Σούλα. Η Λεύκω ισχυρίζεται ότι δεν είναι καθαρόαιμη σιαμέζα, καθότι μόνο η μητέρα της ήταν από την εν λόγω χώρα. Με αυτή τη λογική εγώ είμαι καθαρόαιμη αφού και οι δύο γονείς μου ήταν Έλληνες κεραμιδόγατοι. Αλλά δε μας πειράζει, την αποδεχόμαστε όπως είναι. Εδώ αποδεχόμαστε τη βρώμα του Πειρατή, στο αίμα της Σου-Λα θα κολλήσουμε, που δε μυρίζει κιόλας;

Και φυσικά δεν έλειπε ο Γκρίζος. Είχε μαζέψει τριγύρω του κάτι γατάκια και τους έλεγε για κάποιο κόκκινο βιβλιαράκι του Μιάο. Ακουγόταν ενδιαφέρον και πλησίασα. Αγόρευε ως συνήθως εναντίον των ανθρώπων και έλεγε κάτι για "μέσα παραγωγής", για "σοσιαλιστικό προτσές" και για "κολεκτιβισμό". Τα γατάκια τον κοιτούσαν με τα μάτια γουρλωμένα και υποψιάζομαι ότι καταλάβαιναν όσα καταλαβαίνει και ο Πι όταν του μιλάω εγώ. Κάποια στιγμή με πρόσεξε και άρχισε να λέει για σκλάβους που το μόνο που είχαν να χάσουν ήταν η θηλεία τους, τα δεσμά τους...κάτι τέτοιο τελοσπάντων. Δεν ξέρω αν αναφερόταν στο κολάρο μου, αλλά τώρα πια το συνήθισα. Αφήστε που μ' έχει εγκαταλείψει κι εκείνη η ενοχλητική φαγούρα. Φαίνεται ότι οι σοσιαλιστές αρέσκονται στο ξύσιμο, τι να πω...

Εντάξει, αισθάνομαι πολύ ωραία με τις άλλες γάτες, αλλά να σας πω τη μαύρη αλήθεια, μου αρέσει και στο σπίτι των ανθρώπων. Ο Γκρίζος επιμένει ότι δεν έχω αποκτήσει ακόμα "ταξική συνείδηση". Εγώ πάντως τα' χω καλά με τη συνείδησή μου, που μπορεί να μην είναι ταξική, είναι όμως μια χαρά καθαρή. Τις προάλλες τον εκνεύρισα. Τι να κάνω, είχα απορία. Τον ρώτησα, αν ο καπιταλισμός είναι η εκμετάλλευση της γάτας από τον άνθρωπο, ο σοσιαλισμός που είναι ακριβώς το αντίθετο -σύμφωνα με τα λεγόμενά του-, δε σημαίνει εκμετάλλευση του ανθρώπου από τη γάτα; Γιατί αν είναι έτσι, εμείς στο σπίτι έχουμε σοσιαλισμό στην πράξη. Πολύ τσαντίστηκε.

Παράμερα καθόταν μόνη της η Γριά. Αυτή, να φανταστείτε, έχω ακούσει να λένε ότι είναι πάνω από είκοσι χρονών. Πω, πω! Με πρόχειρους υπολογισμούς πρέπει να με περνάει...πάνω από είκοσι χρόνια! Δε μου έχει δοθεί η ευκαιρία να της μιλήσω. Μια από αυτές τις μέρες θα το κάνω. Ίσως αυτή να θυμάται από πότε έχει να καθαριστεί ο Πειρατής κι έτσι να κερδίσω το στοίχημα.

Όπα! Σα να ακούω βήματα στη σκάλα! Οι "διακοπές" τελικά δεν ήταν κάτι το σοβαρό. Άντε, καιρός ήταν, πάνε πέντε μέρες που έχουν να με χαϊδέψουν. Δεν προλαβαίνω να προβάρω το βραχνό μου νιαούρισμα, αλλά νομίζω ότι θα τα καταφέρω.

Γεια σας για την ώρα, και μη χανόμαστε, ε;

ΚΙΑΡΑ (ακόμα το ίδιο όνομα...)

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ, ΜΟΝΟ ΜΙΑ ΦΟΡΑ ΤΟ ΧΡΟΝΟ;

Περπατάς σε ένα δρόμο και ξαφνικά δεν είναι ο δρόμος που γνωρίζεις. Κάτι συμβαίνει, έχει πολλά φώτα, πολύχρωμα φώτα. Και χαμόγελα. Γυαλιστερά χαμόγελα σαν το χαρτί περιτυλίγματος. Από παντού ξεπηδά μια θαλπωρή. Μια φιλικότητα ξένη προς την καθημερινότητά σου σε περιτριγυρίζει. Και τότε συνειδητοποιείς ότι πλησιάζουν τα Χριστούγεννα.

Από την εποχή που η 25η Δεκεμβρίου καθιερώθηκε σαν γιορτή της Χριστιανοσύνης, τη συνδέουμε με ένα γεγονός (τη γέννηση του Χριστού) απροσδιορίστου χρονολογίας. Είναι φυσικά αλήθεια ότι τις μέρες αυτές προ αμνημονεύτων ετών, λόγω του χειμερινού ηλιοστασίου, γιορτάζονταν μια ευρεία γκάμα θεοτήτων που είχαν σχέση με το φως και τη φύση. Το αν η γέννηση του Θεανθρώπου συμπίπτει ή όχι χρονικά, έχει λίγη σημασία. Αυτό που θα έπρεπε να είναι σημαίνον είναι το βαθύτερο νόημα της. Και αυτό που βαραίνει σήμερα για πολλούς είναι δυστυχώς μόνο η γιορτή, αυτή καθ’ εαυτή. Όχι το πνευματικό της μήνυμα ή ο συμβολισμός της, αλλά η ευκαιρία για διασκέδαση.


Συν τοις άλλοις, όλοι ξαφνικά θυμούνται ότι υπάρχει ανθρωπιά, αγάπη, συμπόνια, οικογενειακή θαλπωρή. Είναι άσχημο αυτό; Στο βαθμό που γίνεται εμπορεύσιμο, αμετάκλητα απαντώ, ναι! Το ζητούμενο είναι η γιορτή αυτή να σηματοδοτήσει κάτι πιο μόνιμο, πιο πνευματικό, αποσυνδεόμενη από τα υλιστικά δεσμά της. Αυτό φυσικά απαιτεί να γίνει το όχημα αφενός για την απεξάρτηση από τη μαζική ψυχολογία, αφετέρου για την ενδοσκόπηση την τόσο απαραίτητη για την εκδήλωση της ατομικής αρετής. Της καθημερινής αρετής. Κι αν πρέπει να το πάρω απόφαση ότι τα Χριστούγεννα δε δωρίζουν απλόχερα την ευτυχία, μπορούν ωστόσο να νοικιάσουν λίγη.


Κάτι τέτοια σκέφτομαι τέτοιες μέρες, για να δικαιολογήσω γιατί δε μπόρεσα να τη δω ποτέ σαν ξεχωριστή γιορτή. Ίσως βέβαια να φταίει και το ότι οι γιορτές –και οι συνακόλουθες αργίες- κρύβουν στα σωθικά τους τη μελαγχολία μιας Κυριακής. Ίσως πάλι επειδή καθετί περιοδικό μοιάζει να κουβαλά την ψευδαίσθηση της αιωνιότητας, αλλά κατά βάθος υπόκειται στη φθορά ενός γραμμικού χρόνου. Όπως και να ‘χει οι χριστουγεννιάτικες εικόνες μου δεν είναι παρά θραύσματα μνήμης. Το αν ρέπουν προς την ευτυχία ή τη θλίψη έχει λίγη σημασία. Απομένουν στοργικά τακτοποιημένες στο κελάρι της συνείδησής μου κι αυτό μου παρέχει την ευκαιρία να γίνομαι ερανιστής συναισθημάτων. Αυτό είναι το κέρδος μου. Το ιδιωτικό μου αρχείο στιγμών. Αυτό που κάνει μια γιορτή –ή μια στιγμή- δική μου κι όχι δημόσια. Και κάτι περισσότερο. Την κάνει άυλη, για να μην είναι αναλώσιμη.

Θυμάμαι λοιπόν τους νέους να γελάνε και να χαριεντίζονται πίνοντας ένα κόκκινο ζεστό αλκοολούχο ποτό στην πλατεία του Δημαρχείου της Βιέννης. Θυμάμαι μια γάτα να χασμουριέται δίπλα στο τζάκι. Ένα χαρούμενο καρουζέλ στο Κόβεντ Γκάρντεν. Τα βαρελότα που πετούσαν οι Σεβιλλιάνοι από τα μικρά μπαλκόνια. Έναν βλοσυρό και κρύο καθεδρικό ναό και μια Λειτουργία σε μια γλώσσα άγνωστη. Μια μαριονεττίστα με βαμμένο πρόσωπο στη σφύζουσα πλατεία Βεγκεσλάου. Ξεραμένα φύλλα κοντά στην Κασταλία, που τα μαζεύαμε για το άλμπουμ μας. Έναν ρακένδυτο άντρα πάνω από τη σχάρα εξαερισμού του παριζιάνικου μετρό, δίπλα στο δέντρο με τα αγγελάκια. Ένα επιτραπέζιο παιχνίδι καλά κρυμμένο κάτω από το κρεβάτι. Το χιόνι να πέφτει από τα κλαδιά του έλατου κάθε φορά που ανοίγαμε τα παντζούρια. Ένα βιτρώ χριστούλη σ’ ένα μαγαζάκι πίσω από την πιάτσα Ναβόνα. Ένα εύθυμο βαλς. Ένα κόκκινο λουλούδι. Ένα παλιό βιολί. Και δυο πρωινά χαμόγελα.

Θυμάμαι όλα όσα απέσπασα από το απαστράπτον παρόν τους και τα στρίμωξα στη σκοτεινιά του παρελθόντος μου. Σαν μικρά κομμάτια ενός παζλ, που δεν ξέρω τι θα δείχνει τελικά, μα που η σύνθεσή του με γεμίζει ευωχία. Μια εικόνα ασχημάτιστη, θολή, όπως όταν μισοκλείνεις τα μάτια κόντρα στα πολύχρωμα φωτάκια, ή πάλι σα να στάζει χρυσόσκονη από το ταβάνι και ν’ αφήνεις λίγη να σου θολώσει την όραση. Δεν το αρνούμαι. Έχω υπάρξει αμετανόητος κλέφτης του χρόνου των Χριστουγέννων.

Πολλές φορές αναρωτιέμαι, αν τελικά τα Χριστούγεννα είναι μια ευκαιρία για να αγαπάμε, γιατί να μην τα γιορτάζουμε διαρκώς; Γιατί να αναζητάμε μια ημέρα στις τόσες για να απιθώσουμε τη ζεστασιά μας σε κοινή θέα; Γιατί να μην κάνουμε δώρο την ανθρωπιά μας από τη μια αυγή στην άλλη, το ίδιο αθόρυβα σα να αφήναμε ένα μπουμπούκι δίπλα στο μαξιλάρι; Κι αυτή ακόμα τη νοικιασμένη ευτυχία, ας την κάνουμε μοιρασιά. Να ‘χουν όλοι, για να ‘ναι όλη δική μας.

Καλά Χριστούγεννα, όλο το χρόνο.

ΓΑΤΙΣΙΑ ΖΩΗ

Τελικά δεν έχω αποφασίσει ακόμα, είμαι στο ψάξιμο. Μιλάω για το αν είναι καλύτερα να είσαι γάτα ή άνθρωπος. Δεν ξέρω αν άλλοι είχαν το δικαίωμα της επιλογής, αλλά εμένα τουλάχιστον δε με ρώτησε κανείς. Κι έτσι έγινα γάτα. Βέβαια από το να γινόμουν ιπποπόταμος είναι μάλλον καλύτερα. Ποιος θα μου αγόραζε ένα βαρέλι κροκέτες την ημέρα; Και δε συζητώ καν το ενδεχόμενο να γινόμουν ποντίκι. Γάτα είμαι, δεν είμαι ηλίθια.

Δε θέλω να σας σπαράξω την καρδιά, αλλά είμαι ορφανή. Ή τουλάχιστον έχω πολύ καιρό να δω τους γονείς μου. Μια μέρα τα μονίμως ορθωμένα αυτιά μου συνέλαβαν τη φράση "την πέταξαν στο δρόμο". Αυτό έδωσε απάντηση σε πολλά ερωτηματικά, αλλά δεν απάλυνε την αίσθηση της απώλειας. Κατόπιν βέβαια έμαθα πως κάπως έτσι είναι η ζωή των γατιών και λιγουλάκι παρηγορήθηκα. Έμαθα ακόμη τι κουμάσι ήταν ο πατέρας μου και έτσι ίσως ήταν καλύτερα που έμεινα μόνη. Τελοσπάντων, κανένα παρελθόν δεν είναι καλύτερο από ένα ικανοποιητικό παρόν και ένα ευοίωνο μέλλον. Και όσο γι' αυτά, πρώτα ο Θεός, φαίνονται εξασφαλισμένα.

Δε θέλω να σας κουράσω με περιττές λεπτομέρειες, αλλά έχω πια σπίτι, φαγητό, φίλους, φροντίδα και πολύ ελεύθερο χρόνο για διασκέδαση. Αυτοί οι δύο άνθρωποι που με συμμάζεψαν μοιάζουν αρκετά εντάξει, αν κι έχω πάντα το νου μου, γιατί με τους ανθρώπους δεν ξέρεις ποτέ... Εκείνος ο γκρίζος κεραμιδόγατος, που συναντώ καμιά φορά στην πλατεία, δίπλα στον κάδο των σκουπιδιών, και που δεν χάνει ευκαιρία να μπλεχτεί σε καβγάδες, δε χάνει και ευκαιρία να κατηγορεί τους ανθρώπους. Τυράννους τους ανεβάζει, σκαιούς τους κατεβάζει. Βέβαια το λεξιλόγιο του δεν είναι ακριβώς αυτό, όμως η ανατροφή μου δε μου επιτρέπει να είμαι ακριβής. Γιατί δε θυμάμαι αν σας το είπα, είμαι μια γάτα καλλιεργημένη. Σε ένα σπίτι με τόσα βιβλία πως αλλιώς θα μπορούσε να γίνει; Πάντως ο Γκρίζος (δεν ξέρω το πραγματικό του όνομα- δεν το λέει ποτέ), έχει μάλλον άδικο. Σε τελική ανάλυση αν δεν υπήρχαν τα σκουπίδια των ανθρώπων, αυτός με τι θα τρεφόταν;

Προσωπικά δεν έχω παράπονο από τους ανθρώπους που με φροντίζουν. Εντάξει, συνηθίζουν να χρησιμοποιούν τον όρο "αφεντικό", αλλά δε βαριέστε, αφού δεν μπορούν να το εφαρμόσουν κιόλας, μικρό το κακό. Το σημαντικό είναι ότι βρίσκω ζεστασιά, το καθαρό μου καλάθι και τρία (τουλάχιστον) γεύματα την ημέρα με μοναδικό αντάλλαγμα το να τους κάνω μερικές ώρες παρέα και να τους αφήνω να με χαϊδεύουν και να με παρατηρούν όταν παίζω. Εκτιμώ ότι είναι μια συμφέρουσα ανταλλαγή. Μερικές φορές βέβαια καταντούν ενοχλητικοί, όταν ας πούμε, σα γάτα που είμαι θέλω το χρόνο μου να στοχαστώ, κι αυτοί θέλουν παιχνίδια και χαρές. Τι να κάνουμε, τους φίλους τους δέχεσαι με τα ελαττώματά τους. Κάνω τότε την παιχνιδιάρα, κυνηγάω το κουδουνιστό μπαλάκι που μου πετάνε, χώνω το κεφάλι μου κάτω από το χαλί, σηκώνομαι στα δύο πόδια και γενικά επιδίδομαι σε όλων των ειδών τα καραγκιοζιλίκια ή τουλάχιστον αυτά που δείχνουν να τους διασκεδάζουν. Και μη βιαστείτε να με κατακρίνετε γιατί και οι ηθοποιοί την ίδια δουλειά κάνουν για να βγάλουν το ψωμί τους. Και μιας και είπα ψωμί, μετά το σόου κινούμαι προς το καινούριο μου πιατάκι και νιαουρίζω βραχνά υπενθυμίζοντάς τους ότι δεν είναι μόνο το νηστικό αρκούδι που δε χορεύει. Το κόλπο πιάνει σχεδόν πάντα. Τελικά οι άνθρωποι είναι βολικοί αν ξέρεις να τους χειριστείς.

Το μόνο πρόβλημα που αντιμετωπίζω με τους ανθρώπους είναι το γλωσσικό. Μιλούν πολύπλοκα και όταν μου απευθύνονται, έχουν ένα γλυκερό ύφος που ενίοτε γίνεται δηκτικό ή διδακτικό. Πόσο με εκνευρίζει αυτό! Αλλά είπαμε, η ανατροφή μου, με εμποδίζει να εκδηλώνω τα συναισθήματα της στιγμής, πράγμα που με το χρόνο διαπιστώνεις ότι σε γλιτώνει από πολλούς μπελάδες. Πάντως καταλαβαίνω τα περισσότερα απ' όσα λένε. Αυτοί πάλι δε δείχνουν να καταλαβαίνουν και πολλά απ' όσα τους λέω εγώ. Αν και τώρα που το σκέφτομαι και μεταξύ τους δε φαίνεται να αλληλοκατανοούνται. Αυτό όμως δεν είναι δικό μου πρόβλημα.

Τόση ώρα σας μιλώ και δε συστήθηκα. Ασυγχώρητο εκ μέρους μου, αν και δε φάνηκε να το προσέξατε. Ε, λοιπόν με λένε Κιάρα. Ούτε αυτό το διάλεξα εγώ και για να είμαι ειλικρινής δε μου αρέσει καθόλου. Μάλιστα, όταν με αποκαλούν έτσι, δε μπαίνω καν στον κόπο να στρέψω το κεφάλι μου. Ελπίζω κάποια στιγμή να τους αποθαρρύνω, αν και τα εναλλακτικά "Ψιψίνα", "Μωρή", "Μη" και "Ρουφιάνα" επίσης δε με ενθουσιάζουν. Ο αρσενικός του σπιτιού πάλι έχει ένα όνομα που αρχίζει από Π και είναι θεόρατο. Τον λέω λοιπόν απλά: "ο κύριος Πι". Η γυναίκα (έτσι λένε οι άνθρωποι τα θηλυκά σαν εμένα) αντιστοίχως ονομάζεται Σ. Σαφώς πιο ευκολοπρόφερτο όνομα. Μερικές φίλες μου έχουν ονόματα που μοιάζουν με τα χρώματα στο τρίχωμά τους, όπως η Λεύκω και η Κανέλα Υποψιάζομαι ότι κι εδώ έχουν βάλει το χεράκι τους οι άνθρωποι. Αναρωτιέμαι αν θα άρεσε στους ίδιους να τους αποκαλούν σύμφωνα με τα εξωτερικά τους χαρακτηριστικά, πχ ο Λευκός Καραφλός ή η Ασπρουλιάρα με Φακίδες. Αμφιβάλω.

Το ενδιαφέρον με το καινούριο μου σπίτι (μένω μόλις τέσσερις μήνες, αν όμως αναλογιστεί κανείς ότι αυτή είναι η μισή μου ζωή, ίσως το "καινούριο" να είναι καταχρηστικό) είναι η πληθώρα των ερεθισμάτων. Κάθε μέρα μαθαίνω κάτι καινούριο. Όπως τις προάλλες που έστρωσαν χαλιά. Ομολογώ ότι δεν είχα ξαναδεί κάτι τέτοιο. Αρχικά νόμισα ότι το κάνουν για να μπορώ να κάθομαι άνετα χωρίς να κρυώνω. Τελικά διαπίστωσα ότι κάθονται αυτοί και συνήθως διαβάζουν. Τώρα, το γιατί δε μ' αφήνουν να χρησιμοποιώ τους άδειους πια καναπέδες, εξακολουθεί να αποτελεί μυστήριο. Ο Γκρίζος λέει ότι οι άνθρωποι έχουν μια αρρωστημένη μανία με καθετί που θεωρούν ότι τους ανήκει. Ίσως σε αυτό να μην έχει άδικο, γιατί πριν μια βδομάδα που σκαρφάλωσα σ' ένα ράφι της βιβλιοθήκης για να ρίξω μια ματιά, άρχισαν πάλι τις φωνές εν χορώ. Αναγκάστηκα να κατέβω κακήν κακώς. Μα πως κάνουν έτσι; Νομίζουν ότι η γνώση είναι αποκλειστικά δικό τους προνόμιο; Τελοσπάντων, περίμενα να μου αδειάσουν τη γωνιά και βρήκα την ευκαιρία να περιεργαστώ μερικούς τίτλους στα βιαστικά. Μια απ' αυτές τις μέρες θα ανέβω στο παραπάνω ράφι, μου φαίνεται πιο ενδιαφέρον.

Πάντως αυτή δεν είναι η μόνη παραξενιά που έχει ο Πι και η Σ. Μ' αφήνουν ν' αλωνίζω στο σπίτι όλη τη μέρα και το βράδυ που σκοπεύω να αναπαύσω το γατίσιο κορμί μου, με βγάζουν έξω, στα σκαλιά, ευτυχώς μαζί με το καλάθι μου. Τότε παίρνω ένα περίλυπο ύφος, σα να είμαι το πιο αδικημένο πλάσμα του κόσμου. Όχι πως στενοχωριέμαι ιδιαίτερα, αλλά έχω διαπιστώσει ότι αυτό τους προκαλεί ένα κύμα τύψεων, οπότε το εκμεταλλεύομαι καθώς είναι ακόμα ευκολότερο να μου κάνουν μικρές χάρες. Και οι μικρές χάρες δίνουν και μικρές χαρές, ό,τι δηλαδή χρειάζεται ένα ζωντανό του θεού για να ζει καλά. Φυσικά δεν κοιμάμαι όλα τα βράδια. Μόλις κλείσει η πόρτα και το αδιάκριτο βλέμμα των ανθρώπων αποτραβηχτεί, έρχεται η ώρα για μερικές ενδιαφέρουσες νυχτερινές περιπέτειες. Αν δε με μαρτυρήσετε, σας υπόσχομαι να σας μιλήσω γι' αυτές σε πρώτη ευκαιρία. Μέχρι τότε θα συνεχίσω να ζω τη γατίσια ζωή μου. Το αυτό επιθυμώ και δι υμάς.

Ειλικρινά δική σας

ΚΙΑΡΑ(πφφ!)

ΠΙΘΗΚΟΙ ΚΑΙ ΣΩΤΗΡΕΣ

Πρόσφατα πήρε το μάτι μου μια έρευνα που πραγματοποίησε κάποια επιστημονική ομάδα Ιαπώνων, προεξάρχοντος του καθηγητή Ματσουκάβα και η οποία είχε σα στόχο της τη διερεύνηση και σύγκριση της μνήμης σε ανθρώπους και χιμπαντζήδες. Να τι έκανε λοιπόν ο πονηρός ερευνητής: πήρε 3 εκπαιδευμένους χιμπαντζήδες και τους προέβαλε σε μια οθόνη υπολογιστή αριθμούς από το 1 έως το 9 σε μικρά κουτάκια και σε τυχαίες θέσεις που άλλαζαν κάθε φορά. Οι αριθμοί εμφανίζονταν για κλάσματα του δευτερολέπτου και κατόπιν έσβηναν αφήνοντας μόνο τα λευκά κουτάκια. Τα ζωντανά έπρεπε να θυμηθούν τη σειρά εμφάνισης των αριθμών- σημειώνω ξανά ότι άλλαζε κάθε φορά η θέση τους. Οι πίθηκοι είχαν να τα βάλουν όχι μόνο με τη δυσκολία του εγχειρήματος, αλλά και με τρεις φοιτητές που τους συναγωνίζονταν!

Αν βέβαια κέρδιζαν οι άνθρωποι δε θα έγραφα τώρα αυτό το σποτ, οπότε ευφυείς καθώς είστε καταλαβαίνετε ότι κέρδισαν οι πιο τριχωτοί από τους αντιπάλους και μάλιστα με ποσοστό επιτυχίας κοντά στο 85%, έναντι του ισχνού 49% του είδους μας! Επειδή η δύσκολη αυτή διαδικασία -αν δεν το πιστεύετε δοκιμάστε τη, εγώ δεν ξεπέρασα ποτέ το 60%, παρότι η μνήμη μου είναι ένα από τα λίγα πράγματα που δε με κάνουν να ντρέπομαι- απαιτεί αναμφισβήτητα ευφυΐα και ευστροφία, ο Ματσουκάβα βιάστηκε να συμπεράνει ότι ο άνθρωπος δεν είναι πιθανότατα το εξυπνότερο είδος στον πλανήτη Γη (για να μη μιλήσουμε για έξω απ' αυτήν!). Εδώ βέβαια αρχίζουν οι ενστάσεις και λέω να αναλάβω (αρχικά) το ρόλο του απολογητή του ανθρώπινου είδους. Πρώτον, αυτό που μετρήθηκε ήταν η κοντοπρόθεσμη μνήμη και τίποτε περισσότερο. Δε θα είχαμε τα ίδια αποτελέσματα αν μεταξύ της προβολής και της επιλογής μεσολαβούσαν πέντε λεπτά ή περισσότερο. Δεύτερον, η ευφυΐα είναι κάτι σαφώς πιο πολύπλοκο από την ευκολία αποστήθισης. Τρίτον, δεν πρέπει να παραγνωρίζουμε ότι υπάρχουν διαφορετικά είδη ευφυΐας (άλλη πχ η μαθηματική, άλλη η χωρική, άλλη η λεκτική κ.ο.κ.). Τέταρτον, οι χιμπαντζήδες είχαν εκπαιδευτεί για να ανταποκρίνονται στο συγκεκριμένο πείραμα (πιθανότατα με τελικό βραβείο μια λαχταριστή μπανάνα), ενώ δεν μπορώ να φανταστώ τους ηττημένους να υποβάλλονται σε μακρόχρονη εξάσκηση στο σπορ αυτό (αν και με τους Γιαπωνέζους δεν ξέρεις ποτέ...).

Αυτό που εξηγεί κατά την ταπεινή μου άποψη το ούτως ή άλλως εντυπωσιακό (ή οδυνηρό αν θέλετε) αποτέλεσμα του πειράματος, είναι η ικανότητα που έχουν αναπτύξει κάποια από τα πρώιμα πρωτεύοντα να ανταποκρίνονται άμεσα σε ερεθίσματα, που έχουν να κάνουν εν τέλει με την επιβίωσή τους. Φανταστείτε ένα λιοντάρι να επιτίθεται σε έναν πίθηκο. Η αντίδραση του υποψήφιου θύματος θα είναι ακαριαία και συνήθως αποτελεσματική: θα ανέβει στο πλησιέστερο δέντρο (κι αν έχει και όρεξη για πλάκα θα αρχίσει να πετάει και τίποτα καρύδες). Αντίθετα ένας άνθρωπος θα πρέπει να δαπανήσει μερικά δευτερόλεπτα ώστε να κατανοήσει τον κίνδυνο και να αποφασίσει τι πρέπει να κάνει: να μείνει ασάλευτος, να προσπαθήσει να κρυφτεί, να αμυνθεί ή να τρέξει ( με το τελευταίο να προηγείται σαφώς στις προτιμήσεις των τηλεθεατών). Κοντοπρόθεσμα ο άνθρωπος είναι χαμένος. Μακροπρόθεσμα μαθαίνει να αντιπαρέρχεται τις διαιτολογικές προτιμήσεις των σαρκοβόρων (πχ φτιάχνοντας όπλα ή εκπαιδευτικές ταινίες τύπου "Ταρζάν").

Το πείραμα εν τούτοις παραμένει σημαντικό -κι εδώ τελειώνει η υπεράσπιση του ανθρώπου ή μάλλον της ευφυΐας του- και εξαιτίας ενός άλλου λόγου. Του ότι δηλαδή δείχνει προς την κατεύθυνση του επαναπροσδιορισμού της σχέσης μας με τη φύση και τα συστατικά της. Σαφώς και δεν είμαστε μόνοι μας στον κόσμο της εξυπνάδας, πόσω μάλλον στον κόσμο, σκέτο. Θα μου πείτε με το δίκιο σας, ένα τέτοιο πείραμα περίμενες για να το καταλάβεις; Όχι βέβαια, απλά το μυαλό μου (ασύντακτο όπως πάντα) πηδάει σε κάτι άλλο που άκουσα αυτές τις μέρες και έχει να κάνει με την συνδιάσκεψη για τις κλιματικές αλλαγές στο Μπαλί. Πολλάκις ειπώθηκε η φράση "να σώσουμε τον πλανήτη, να σώσουμε τη φύση" κτλ. Όπα ρε παιδιά! Γεμίσαμε σωτήρες! Αυτή η υπέρμετρη αλαζονεία μας, που δεν αποσβένεται ούτε κι όταν έχουμε (θεωρητικά) αγνές προθέσεις. Γιατί η θέση του "σωτήρα" προϋποθέτει και θέση κυρίαρχου ή κάποιου σε θέση ισχύος. Την οποία ισχύ ελάχιστοι έχουν την καλοσύνη να απεκδυθούν. Ε, λοιπόν φίλτατοι, ούτε ισχυροί είμαστε, ούτε και ο πλανήτης χρειάζεται να τον σώσουμε! Αυτό που χρειάζεται είναι να τον αφήσουμε ήσυχο! Και είναι σίγουρο ότι αν προχωρήσουμε σε μια καταστροφή παγκόσμιας κλίμακας, πράγμα πολύ πιθανό βάσει της ηλιθιότητας που μας διακρίνει(άκου 49%!), ο άνθρωπος δεν θα είναι καθόλου το τελευταίο είδος που θα εξαφανιστεί. Δεδομένου δε ότι οι συνθήκες δημιουργίας ζωής θα παραμείνουν (υδρογόνο, οξυγόνο, άνθρακας, άζωτο, κεραυνοί και υψηλή θερμοκρασία), τότε η ζωή θα επανέλθει αργά και σταθερά, τουλάχιστον για όσο θα ζει ο μεσήλικας ήλιος μας (και το "μας" δεν είναι κτητικό, αλλά φιλικό). Απλά, απλούστατα, η Γη (και όχι η Γη Μας) θα έχει αποβάλει τον άνθρωπο, όπως αποβάλεται ένα μισερό έμβρυο. Και ίσως τότε κάποιες μορφές ανθρωπιδών- όπως οι συμπαθείς χιμπαντζήδες του πειράματος- να έχουν την οξύνοια αλλά και την ευαισθησία να ζήσουν στη Φύση και όχι από τη Φύση.

Δεν ξέρω μάλιστα μήπως θα ήταν προτιμότερο να κάνουμε γαργάρα τον εγωισμό μας και να παραδώσουμε από τώρα τη σκυτάλη σε άλλα είδη Κι εμείς να την κάνουμε με ελαφρά πηδηματάκια (σαν πίθηκοι ας πούμε) από τον πλανήτη. Σταματήστε τη Γη να κατέβω!

ΤΟ ΣΚΑΚΙ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΠΕΞΩ

Μιας και ξεκίνησα αυτή την ιστορία με τα σχόλια για το βασιλικό παιχνίδι, θα ήταν μάλλον παράλειψη να μην αναφέρω και κάμποσα ενδιαφέροντα που ειπώθηκαν από χείλη διασημοτήτων. Κάποια είναι βαρύγδουπα, κάποια άλλα απλά χιουμοριστικά, τα περισσότερα πάντως ευφυή και άρα αξιόλογα. Για μια ακόμα φορά δε θα χρειαστεί να σχολιάσω, πράγμα καθόλου ενοχλητικό αν το καλοσκεφτεί κανείς.

Σκεφτείτε, εξετάστε τα σχόλια αυτά. Και σχολιάστε τα, δεν είναι στο απυρόβλητο. Άλλωστε μια φράση εν είδει αφορισμού καταδεικνύει πρώτα απ' όλα το δείκτη ευφυϊας του σχολιαστή κι όχι πάντα το δείκτη αλήθειας του σχολίου.

-Η ζωή είναι σαν μια παρτίδα σκάκι :αλλάζει σε κάθε κίνηση (Κινέζικη παροιμία)

-Το σκάκι είναι μια θάλασσα, που το κουνούπι μπορεί να πιεί νερό και ο ελέφαντας να κολυμπήσει (Ινδική παροιμία)

-Αν οι ηγεμόνες δεν ξέρουν σκάκι, πως πιστεύουν ότι μπορούν να διοικήσουν το βασίλειό τους; (Χοσρόης Β')

-Η σκακιέρα είναι ο κόσμος, τα κομμάτια είναι τα φαινόμενα του Σύμπαντος, οι κανόνες του παιχνιδιού είναι οι Νόμοι της Φύσης και ο αντίπαλος είναι κρυφός. (Τ.Χάξλεϋ)

-Η ζωή είναι σαν το σκάκι, με μάχες, συναγωνισμούς, καλά και δυσάρεστα γεγονότα. (Β.Φραγκλίνος)

-Το σκάκι δεν είναι σαν τη ζωή, έχει κανόνες. (Μπ. Πάστερνακ)

-Η ζωή είναι πολύ μικρή για να παίξω σκάκι. (Λόρδος Βύρωνας)

-Για το σκάκι έχουν πει ότι δεν αρκεί μια ζωή για να ασχοληθείς μαζί του. Ναι, αλλά αυτό είναι λάθος της ζωής, όχι του σκακιού! (Γ.Ε.Νάπιερ)

-Δεν είναι όλοι οι καλλιτέχνες σκακιστές, αλλά όλοι οι σκακιστές είναι καλλιτέχνες. (Μ.Ντουσάμπ)

-Οι καινούριες ιδέες είναι σαν τα πιονάκια που προχωρούν μπροστά. Μπορεί να νικηθούν, αλλά μπορεί και να ξεκινήσουν ένα νικηφόρο αγώνα. (Γ.Β.Γκαίτε)

-Το σκάκι είναι ένα πραγματικό γυμνάσιο πνεύματος (Μπ. Πασκάλ)

-Γίνε σκακιστής, όχι πιόνι. (Ρ. Τσάρελ)

-Το σκάκι είναι μια γελοία ενασχόληση που κάνει τους τεμπέληδες να πιστεύουν ότι κάνουν κάτι πολύ έξυπνο, ενώ χάνουν το χρόνο τους. (Τζ.Μπ.Σω)

-Κάθε πιόνι είναι μια εν δυνάμει βασίλισσα. (Τζ.Μαίησον)

-Ο άνθρωπος είναι ένα παράξενο πλάσμα που, σαν το σκακιστή, νοιάζεται πιότερο για τη διαδικασία που θα πετύχει το στόχο του, παρά για τον ίδιο το στόχο. (Φ.Ντοστογιέβσκι)

-Δεν με δέχτηκαν στην ομάδα σκάκι λόγω του ύψους μου...(Γ.Άλεν)

-Ξέρετε, σύντροφε Πάχμαν, δεν μου αρέσει που είμαι υπουργός. Θα προτιμούσα κάτι πιο επαναστατικό, για παράδειγμα, να είμαι σκακιστής σαν εσάς. ("Τσε" Γκεβάρα)